Herinnert u zich het moment dat u historisch bewustzijn ontwikkelde (het besef dat mensen vroeger anders leefden, zich verschillend kleedden, zich anders gedroegen)?
Bij mij kwam dit pril besef er toen mijn vader me voor het eerst een strip van Asterix te kijken gaf - ik was nog te klein om te lezen:
Tot op heden ben ik verzot op geschiedenis ... en Asterix & Obelix!
Mijn favoriete avontuur van de Gallische vrienden was/is Asterix en Cleopatra, wellicht door de extra exotische toets van het album. Bovendien is er het fascinerende personage Cleopatra ('koningin der koninginnen'), de Oosterse schoonheid die zelf Panoramix wist in te palmen met die neus van haar.
Le nez de Cléopâtre : s'il eût été plus court, toute la face du monde aurait changé.
Cleopatra werd postuum vaak afgebeeld als een exotische schoonheid op schilderijen of in films (zie bv. de fantastische film met Elizabeth Taylor of neem eens een kijkje op google afbeeldingen). De waarheid is echter dat historici het raden hebben naar het uiterlijk van Cleopatra. Klassieke auteurs (Plutarchus, Dio) zijn het er over eens dat ze over een grote aantrekkingskracht beschikte die loutere fysieke schoonheid oversteeg, maar echt bruikbare omschrijvingen ontbreken of zijn verloren gegaan.
De exotische outfits zijn alleszins misleidend, aangezien ze uit de Macedonische dynastie der Ptolemaeën stamde. Deze hielden gedurende hun regeerperiode (grofweg van 300 voor Christus tot de dood van Cleopatra) steeds vast aan hun Hellenistische cultuur. De traditionele Egyptische klederdracht werd louter aangetrokken voor ceremoniële aangelegenheden.
Over de huidskleur is ook veel inkt gevloeid. Persoonlijk volg ik het standpunt van Adrian Goldsworthy: de gewoonte van de Macedonische Ptolemaeën om binnen de eigen familie te huwen - huwelijken tussen broers en zussen, neven en tantes waren eerder regel dan uitzondering -, maakt het waarschijnlijker dat Cleopatra een licht huidtype had.
De uitgesproken (haviks)neus was wellicht realiteit. Dit uiterlijke kenmerk werd generatie op generatie doorgegeven bij de Ptolemaeën. Op munten werd deze familietrek wellicht extra in de verf gezet om de legitimiteit van de vreemde overheersers te vergroten.
Uiteindelijk doet haar uiterlijk er ook niet echt toe. De historicus Adrian Goldsworthy merkte in zijn biografie over Marcus Antonius en Cleopatra terecht op dat onze fixatie op het uiterlijk van 'de koningin der koninginnen' ongezond is.
Dit herleidt Cleopatra immers tot een lustobject, terwijl ze een actieve speelster was op de politieke scène van Egypte en de Middellandse Zee.
De biografie van Goldsworthy is een echte aanrader ... al weet elk kind hoe het avontuur eindigde:
Arnaud, heb je ook die tekenfilm "Asterix & Cleopatra" gezien? Ik vond die ZALIG en echt grappig. Samen met mijn broer veel naar gekeken toen we klein waren.
BeantwoordenVerwijderenInderdaad, ik heb die ook talloze keren bekeken! Ik zou de tekenfilm zelfs graag nog eens terugzien. De scène waar ze met behulp van toverdrank een pyramide bouwen, zalig gewoon :-).
VerwijderenHahaha, die is MEGAgrappig. Ik vond ook de beginscène supertof, die waar ze vertellen over hoe de Egyptenaren vroeger spraken en dan dat ventje dat het geluid van water nabootst enzo. ^^
Verwijderenhttp://www.youtube.com/watch?v=xJ_kSjVLbhs De kleren van die vrouwen spraken altijd tot mijn verbeelding. ^^ En die kerel die de zeep moet voorproeven! Oh, nostalgie. :)
BeantwoordenVerwijderen